17
65
2014
Hình 1
Hình 2
dụng không phải là nguồn điện “sạch”–
sóng điện đầu ra không theo dạng sine
chuẩn. Một số thiết bị điện tử yêu cầu
phải dùng sóng sine tuyệt đối, nếu
không sẽ nhanh hư hỏng và gặp một vài
vấn đề như quạt chạy gây tiếng ồn, ánh
sáng đèn tuýp nhấp nháy, adapter có thể
bị cháy nổ… Ngoài ra, do sử dụng rơ-le
chuyển mạch nên thời gian chuyển từ
nguồn điện lưới sang pin mất khoảng
12 mili giây. Khoảng thời gian chuyển
mạch này khá cao nên thiết bị hoạt động
gián đoạn. Do đó, UPS Offline chỉ dùng
cho những thiết bị ít nhạy cảm về điện
và giá trị không cao như màn hình, thiết
bị phát WiFi, modem ADSL, PC thế hệ
cũ (Pentium 4, Core Dual…). Do UPS
Offline không được tích hợp các bộ tự
biến áp, phải thường xuyên dùng điện
từ pin nên về cơ bản không hiệu quả
trong việc gia tăng tuổi thọ cho thiết bị
cũng như chính UPS. Trên thực tế, UPS
Offline chỉ bảo vệ thiết bị điện trong 3
trường hợp: mất điện, giảm áp tức thời
thời hoặc tăng áp tức thời trong khoảng
thời gian ngắn nên Offline được đánh
giá thấp nhất trong các dòng UPS.
Về cơ bản, Line Interactive giống
như UPS Offline nhưng được tích hợp
thêm một bộ tự biến áp AVR–Automatic
Voltage Regulator. AVR là công nghệ
có chức năng như thiết bị biến áp, giúp
điều chỉnh điện áp đầu vào lên hoặc
xuống trước khi cho đi qua thiết bị bảo
vệ. Chẳng hạn, với những sự cố giảm áp
(dưới 90% điện áp chuẩn) hay tăng áp
(trên 110% điện áp chuẩn) kéo dài, UPS
Line-interactive sẽ không chuyển sang
sử dụng pin, mà dùng bộ tự biến áp
để điều chỉnh dòng điện trở lại mức ổn
định, đảm bảo đúng thông số yêu cầu,
sau đó đưa dòng điện này đến các thiết
bị; còn trong trường hợp nguồn điện bị
ngắt, điện áp tăng hoặc giảm với biên
độ lớn ngoài dãy điện áp qui định của
UPS thì UPS sẽ chuyển sang sử dụng
pin để bảo vệ thiết bị (Hình 2). Thời gian
chuyển mạch từ điện lưới sang pin cần
từ 2~6 ms, nhanh hơn nhiều so với UPS
Offline. Về khả năng bảo vệ thiết bị điện,
dòng Line-Interactive vượt trội hơn hẳn
so với Offline do giải quyết được 5 sự
cố điện bao gồm: mất điện, giảm áp tức
thời, tăng áp tức thời, giảm áp và tăng
áp trong thời gian dài.
B s c
Pin
Tr ng thái bình thư ng
M t đi n, gi m áp ho c xung đ t bi n thiên
B s c
Inverter
Inverter
Ngu n vào
Ngu n vào
T i đ u ra
T i đ u ra
Pin
Ngu n vào
B s c pin
Đư ng đi c a dòng đi n
Tr ng thái bình thư ng
Khi s d ng Pin
Đang s c Pin
B t bi n áp
Pin
T i đ u ra
Kết luận
Công suất phổ biến hiện nay
cho dòng UPS Offline và Line-
interactive dao động từ 400VA
đến 2000VA, đây là dãy công suất
thấp và trung bình nên giá thành
thấp. Sự chênh lệch giá thành giữa
2 dòng UPS là không đáng kể, dù
chênh lệch về hiệu quả có thể là
30-40%. Chính vì những lý do trên
nên một số hãng sản xuất UPS đã
ngưng sản xuất dòng Offline, chỉ
tập trung sản xuất dòng Line-
Interactive và Online để mang đến
lợi ích tốt nhất cho khách hàng.
Trong thời buổi kinh tế khó khăn
như hiện nay, việc lựa chọn sản
phẩm tốt mang lại hiệu quả lâu dài
đã trở thành xu hướng tất yếu đối
với doanh nghiệp. Do đó trong môi
trường SOHO, các doanh nghiệp
cần mạnh dạn loại bỏ những sản
phẩm đã lỗi thời để trang bị cho
mình những sản phẩm áp dụng
công nghệ mới, mang lại nhiều hiệu
quả. Thiết nghĩ, việc phân tích các
lợi ích và hạn chế của từng dòng
UPS sẽ giúp các doanh nghiệp dễ
dàng chọn lựa được sản phẩm phù
hợp với nhu cầu của mình.
Trần Văn Thanh