7
65
2016
điện, ta sẽ cần một khoảng thời gian để
khởi động máy và trong lúc đó, thiết bị
sẽ gián đoạn hoạt động. Nhưng khi đã
khởi động, máy phát có thể cấp điện
không giới hạn thời gian cho hệ thống.
Kết hợp ưu điểm của hai nguồn điện
này sẽ giúp doanh nghiệp cung cấp điện
24/7 cho các thiết bị quan trọng, đảm bảo
vận hành hệ thống liên tục.
Trong điều kiện bình thường, máy
phát sẽ không hoạt động, thiết bị được
cấp nguồn từ điện lưới thông qua hệ
thống UPS. Khi cúp điện, hệ thống UPS
sẽ bảo vệ các thiết bị không bị gián đoạn
hoạt động. Sau một khoảng thời gian
cấu hình trước (thường từ hai đến 10
giây), máy phát sẽ nhận tín hiệu báo
mất điện và khởi động. Nguồn điện từ
pin của UPS sẽ cấp điện cho tải trong
khoảng thời gian này. Đến lúc máy phát
hoạt động ổn định, UPS sẽ lấy nguồn từ
máy phát để tiếp tục cấp điện cho tải và
sạc lại đầy pin.
Khi điện lưới được phục hồi và chạy
ổn định, nguồn điện cung cấp cho thiết
bị được chuyển từ máy phát trở lại điện
lưới mà không làm gián đoạn hoạt động
của thiết bị nhờ được hệ thống UPS bảo
vệ thêm một lần nữa.
Cần lưu ý, máy phát và UPS không
tự nhiên tích hợp được với nhau mà cần
phải cấu hình chính xác để đảm bảo vận
hành an toàn và hiệu quả. Ngoài ra, cần
quan tâm thêm các yếu tố về công suất
và môi trường để tối ưu hiệu suất hoạt
động và kéo dài tuổi thọ cho hệ thống
dự phòng.
Độ tương thích với UPS
Máy phát điện có nhiều loại với công
suất, kích thước khác nhau và các yếu
tố này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất
lượng điện áp cũng như khả năng hoạt
động của tải. Đối với những máy phát
dự phòng loại nhỏ, bất kỳ thay đổi nào
của tải cũng tác động ngay lập tức đến
cơ năng của máy, khiến điện áp và tần
số cung cấp từ máy phát tăng hoặc giảm
đột ngột và không tương thích được với
bộ lưu điện UPS.
Ngoài ra, hệ thống UPS và máy phát
đôi khi không tương thích với nhau do
không thực hiện được quá trình đồng
bộ. Nguyên nhân chính của hiện tượng
này là do tần số máy phát nằm ngoài
vùng hoạt động hoặc thay đổi nhanh
hơn khả năng bắt nhịp của UPS (thông
số slew-rate), khiến UPS không thể đồng
bộ. Khi máy phát và UPS không tương
thích được với nhau, thiết bị quan trọng
chỉ còn được bảo vệ bởi hệ thống pin từ
UPS và có nguy cơ ngừng hoạt động nếu
mất điện kéo dài.
Để đảm bảo UPS tương thích được
với máy phát, có một số lưu ý sau:
• Công suất máy phát phải đủ lớn
để điện áp ngõ ra nằm trong vùng hoạt
động của UPS.
• Nên sử dụng loại máy phát có
khoảng tần số nhỏ, ổn định.
Ngoài mục tiêu tương thích, việc
chọn UPS phù hợp còn có chức năng
quan trọng không kém là giảm méo hài
ngõ vào (THDi), từ đó giảm suy hao và
đảm bảo máy phát không bị quá nóng.
Một số nhà sản xuất hiện nay giới thiệu
phương pháp sử dụng bộ lọc passive
(gồm cuộn dây và tụ điện) ở đầu vào
UPS để giảm méo hài, tránh suy hao
và sinh nhiệt trên máy phát. Tuy nhiên,
phương pháp này lại làm tăng điện áp
máy phát khi hoạt động ở mức tải nhỏ
và trong một số trường hợp có thể gây
ngừng hoạt động. Để khắc phục khuyết
điểm này, các UPS tiên tiến hiện nay
được thiết kế với PF=1 (hệ số công suất),
vừa cung cấp nhiều năng lượng hơn cho
thiết bị, vừa giảm ảnh hưởng cho máy
phát khi hoạt động ở mức tải nhỏ.
Lựa chọn công suất máy phát
Ngoài đảm bảo điện cung cấp cho UPS,
máy phát cũng cần đảm bảo nguồn điện
cho hệ thống làm mát, hệ thống báo
động và chiếu sáng của tòa nhà. Khi đó,
công suất máy phát sẽ được tính như: