16
[ [
33
lắp đặt cùng lúc nhiều hơn một sợi cáp.
Kéo hai sợi cáp một lần rất dễ khiến
chúng xoắn vào nhau, tạo nên những
hình dạng k quái và khó kéo cáp, hiệu
quả không cao. Tuy nhiên, khi số lượng
cáp là ba sợi hoặc nhiều hơn được bó lại
với nhau sẽ tạo nên một hình dạng tròn
tương tự mặt cắt ngang bên trong ống
dẫn, giúp dễ kéo cáp qua ống dẫn và
tăng hiệu quả cao hơn.
Có nhiều chất liệu vỏ bọc cáp khác
nhau trên thị trường. Các nhà cung cấp
khác nhau có thể khuyến nghị những
hướng dẫn phù hợp dựa trên cấu trúc
cáp mà họ sản xuất. Chẳng hạn như
một nhà sản xuất hàng đầu về cáp sợi
quang cho biết, tỷ lệ lấp đầy tối đa chấp
nhận được trên một sợi cáp quang đơn
của công ty là 0.65, cao hơn so với mức
khuyến nghị trong luật NEC là 0.53.
Tỷ lệ lấp đầy trong phương pháp
thổi cáp
Một phương pháp thi công khác về lắp
đặt cáp là thổi hoặc bơm sợi cáp qua ống
dẫn. Tỷ lệ lấp đầy cáp rất quan trọng khi
bạn cần thổi hoặc bơm một sợi cáp vào
trong ống dẫn. Đúng như tên gọi, đây
là quá trình sử dụng khí nén để thổi sợi
cáp đi vào một ống dẫn đã lắp đặt trước.
Một máy cơ học sử dụng dây đai sẽ
đẩy cáp vào bên trong ống. Sau đó, một
lượng khí nén sẽ được phun vào trong
ống dẫn, đẩy hoặc kéo cáp dọc theo ống
dẫn dựa trên kỹ thuật lắp đặt cáp riêng.
Không khí được bơm vào ống dẫn với
tốc độ cao, xuyên qua ống dẫn và bao
bọc sợi cáp, tạo ra lực đẩy cáp chuyển
động dọc theo bên trong ống dẫn.
Trong ứng dụng thổi hoặc bơm cáp,
không khí sẽ bao bọc toàn bộ cáp, giảm
đáng kể lực ma sát giữa vỏ cáp và vách
bên trong ống dẫn. Ta cần duy trì một
tỷ lệ lấp đầy phù hợp để đảm bảo đủ
áp lực và khí bơm vào sẽ giữ cho cáp
“trôi” trong ống dẫn. Mức tỷ lệ lấp đầy
phù hợp thường dao động từ 50 – 80%
tùy theo khuyến nghị từ nhà cung cấp.
Các nhà sản xuất cũng thường ghi rõ tỷ
lệ lấp đầy tối ưu cho phương pháp thổi
cáp, thường dao động từ 0.65 – 0.75.
Khi triển khai cáp bằng cách thổi
hoặc bơm, tỷ lệ lấp đầy ống dẫn sẽ được
tính toán dựa trên công thức d/D, thay
cho công thức d
2
/D
2
sử dụng cho các ứng
dụng kéo cáp. Một điều quan trọng cần
lưu ý: bạn chỉ có thể thổi mỗi lần một sợi
cáp qua ống dẫn.
Bạn vừa tìm hiểu hai cách tính tỷ lệ
lấp đầy cáp một cách chính xác. Điều
quan trọng là cần nắm rõ khi nào nên sử
dụng phương pháp nào? Hình 3 thể hiện
một đồ thị về tỷ lệ lấp đầy cáp sử dụng
cho cả hai phương pháp. Giả định chỉ có
một loại cáp được lắp đặt trong ống dẫn
một in. Với số lượng cáp khác nhau cho
thấy tỷ lệ lấp đầy tăng ra sao khi đường
kính cáp tăng.
Sử dụng cách tính d
2
/D
2
, bạn có thể
kéo một đường cáp lên đến 288 sợi nếu
tuân theo hướng dẫn của nhà cung cấp
thay vì tuân thủ quy định trong NEC.
Sử dụng cách tính d/D, có thể kéo một
cáp từ 144 - 216 sợi. Tuy nhiên, số lượng
cáp này rất gần với giới hạn tối đa của tỷ
lệ lấp đầy cáp. Bạn cũng nên lưu ý, nếu
tuân thủ nghiêm ngặt những hướng dẫn
theo NEC, bạn có thể chỉ kéo được 96 sợi
cáp hoặc ít hơn.
Ngoài ra, ta cần xem xét những cách
tính khác nhau này tác động ra sao đối
với phương pháp thổi cáp . Sử dụng
phương pháp d/D, có thể thổi được một
cáp từ 96 – 244 sợi. Nhưng nếu sử dụng
cách tính d
2
/D
2
theo như cáp đồng, thì
chỉ một cáp loại 288 sợi hoặc nhiều
hơn mới được chấp nhận để triển khai
phương pháp thổi cáp. Sử dụng sai
phép tính tỷ lệ lấp đầy cáp ở đây có thể
khiến kết quả tệ hơn và lắp đặt cáp thất
bại.
Như vậy, nên sử dụng tỷ lệ lấp đầy
cáp nào để lên kế hoạch lắp đặt cáp
thành công? Có thể thấy, với phương
pháp bơm hoặc thổi cáp, cách tính d/D
được khuyến nghị bởi phần lớn các nhà
cung cấp trong ngành. Vì không phải
mọi sợi cáp và mọi ống dẫn đều giống
nhau, điều quan trọng là bạn cần tham
khảo hướng dẫn từ nhà cung cấp và
tuân thủ những khuyến nghị phù hợp
với sản phẩm của họ. Càng nhiều nhà
cung cấp, thông tin khuyến nghị nhận
được càng khác nhau. Mục tiêu tính
toán là để càng gần với tỷ lệ lấp đầy tối
ưu càng tốt, đặc biệt nếu bạn sử dụng
phương pháp lắp đặt như bơm/thổi cáp.
Với phương pháp kéo cáp, công
thức d
2
/D
2
được khuyến nghị để tính tỷ
lệ lấp đầy cáp. Sử dụng công thức d/D,
bạn nhận được những hướng dẫn chặt
chẽ hơn, ít rủi ro hơn. Nhưng đồng thời,
phương pháp này cũng không đảm bảo
sẽ giúp cho việc lắp đặt cáp dễ dàng
hơn, hoặc sử dụng ống dẫn rộng hơn sẽ
hiệu quả hơn.
Những cân nhắc khác
Tỷ lệ lấp đầy cáp là một trong những
bước quan trọng để lên kế hoạch kéo
cáp. Tuy nhiên, dù chọn phương pháp
kéo cáp hay bơm/thổi cáp, việc triển
khai cáp thành công còn dựa vào nhiều
yếu tố khác ngoài tỷ lệ lấp đầy, ví dụ
bán kính uốn cong hay độ nghiêng cáp.
Điều này đồng nghĩa khi lên kế hoạch
lắp đặt cáp, bạn cần cân nhắc nhiều yếu
tố môi trường xung quanh như nhiệt
độ, mật độ và điều kiện của ống dẫn.
Để lắp đặt cáp hiệu quả, bạn cũng nên
quan tâm đến việc lựa chọn thiết bị lắp
đặt, và kiểm tra dự báo thời tiết trước
khi triển khai.
Nếu bạn cần hỗ trợ khi lên kế hoạch
lắp đặt cáp, nhiều nhà cung cấp có thể
sẽ cử người đến hỗ trợ và giúp tính toán
việc lắp đặt cáp hiệu quả. Hoặc họ có thể
đề xuất những khuyến nghị để cải thiện
hiệu quả lắp đặt cáp. Điều quan trọng
bạn cần nhớ khi lên kế hoạch, là phải
tính toán từ trước và có tầm nhìn đủ xa
để khi cần nâng cấp, bạn sẽ tránh được
cơn ác mộng lắp đặt cáp phức tạp chỉ
bằng một vài phép tính chính xác.
Nguyễn Văn Đông Minh
Theo ICT Today